خیار عیب چیست ؟
یکی از خیارات فسخ در قانون خیار عیب میباشد که بواسطه عیبی که مال منقول یا غیرمنوقل دارد شخص متضرر میتواند با استفاده از این خیار قرارداد را با شرایطی که هست فسخ نماید.
خیار عیب در عرف:
چگونگی کاربرد خیار عیب:
شرایط استفاده از خیار فسخ عیب:
حق فسخ ناشی از خیار عیب:
استناد قانونی خیار عیب:
معنای خیار:
به معنای اختیار داشتن ، داشتن اختیار برای بر هم زدن معامله یا قرارداد.
تعریف عیب:
نقصی است که از ارزش کالا یا انتفاع متعارف آن بکاهد.
خیار عیب چیست؟
یکی از انواع خیارات ، خیار عیب است که در قانون مدنی ذکر شده و بدان معناست که بر اساس آن در صورت معیوب بودن شیء مورد معامله خریدار حق برهم زدن معامله را دارد.
خیار عیب در عرف:
بسیاری از مردم فکر می کنند وقتی کالایی را خریداری می کنند و بعد از خرید متوجه می شوند که در آن عیبی وجود دارد دیگر نمی توانند کاری کنند.
اما در چنین شرایطی طبق قانون مدنی خیار عیب در نظر گرفته شده است که بر اساس آن خریدار می تواند معامله را فسخ کند و یا مابه التفاوت آن را از فروشنده اخذ کند.
هرگاه کالای فروخته شده معیوب باشد، خریدار خیار دارد، یعنی میتواند معامله را فسخ یا آن را امضا کند و ارش بگیرد.
مثال:
زمانی که شخص الف قطعه ای را از ب خریداری می کند و بعد از خرید متوجه عیب در مبیع می شود در این حالت می تواند آن را فسخ کند و به فروشنده برگرداند و یا مابه التفاوت مبیع سالم و معیوب را از وی بخواهد.
چگونگی کاربرد خیار عیب:
در مواردي که کالاي مورد معامله عرفاً معيوب باشد، خريدار مي تواند قرارداد را فسخ کند يا مال مورد معامله را با تمام شرايط از جمله با عيب موجود در آن، بپذيرد و ما به التفاوت قيمت کالاي سالم و کالاي معيوب (اَرش) را از فروشنده دريافت کند.
به حق فسخ معامله در صورت وجود عيب در مورد معامله، اصطلاحاً «خيار عيب» مي گويند.
شرایط استفاده از خیار فسخ عیب:
تنها در صورتي چنين حقي براي خريدار ايجاد مي شود که عيب در زمان معامله مخفي باشد و خريدار به آن آگاه نباشد. و خیار عیب باید به فوریت بعد از آگاهی اعمال گردد و می توان در حین معامله آن را اسقاط نمود.
طبق قانون، خیار عیب وقتی برای مشتری ایجاد می‌شود که عیب پنهان باشد و عیب در زمان عقد وجود داشته باشد.
حق فسخ ناشی از خیار عیب:
دریافت ارش بابت عیب:
راه حل دومی که مشتری در برخورد با عیب در کالا دارد دریافت ارش بابت عیب است به این معنی که مشتری ما به التفاوت سالم و معیوب کالا را دریافت کند . به این ما به التفاوت ارش می گویند.
ماده 427 در نحوه تعیین ارش می گوید:
قیمت حقیقی مبیع در حال بی عیبی و قیمت حقیقی آن در حال معیوبی توسط کارشناس رسمی معین شود.
اگر قیمت آن در حال بی عیبی مساوی با قیمتی باشد که در زمان بیع بین طرفین مقرر شده است تفاوت بین این قیمت و قیمت مبیع در حال معیوبی مقدار ارش خواهد بود.
و اگر قیمت مبیع در حال بی عیبی کمتر یا زیادتر از ثمن معامله باشد نسبت بین قیمت مبیع در حال معیوبی و قیمت آن در حال بی عیبی معین شده و بایع باید از ثمن مقرر به همان نسبت نگاه داشته و بقیه را به عنوان ارش به مشتری رد کند.
استناد قانونی خیار عیب:
طبق ماده 422 قانون مدنی:
اگر بعد از معامله ظاهر شود که مبیع ، معیوب بوده مشتری مختار است در قبول مبیع معیوب یا اخذ ارش یا فسخ معامله
برابر ماده 429 قانون مدنی:
در موارد ذیل مشتری نمی تواند بیع را فسخ کند و فقط می تواند ارش بگیرد:
1-در صورتی تلف شدن مبیع نزد مشتری یا منتقل کردن آن به غیر
2-در صورتی که تغییری در مبیع پیدا شود اعم از اینکه تغییر به فعل مشتری باشد یا نه
3-در صورتی که بعد از قبض مبیع عیب دیگری در آن حادث شود مگر اینکه در زمان خیار مختص به مشتری حادث شده باشد که در این صورت مانع از فسخ و رد نیست.
درانتها هر گونه سوالی درخصوص خیارعیب دارید میتوانید با وکلای ما در موسسه حقوقی محمدرضا مه دادگر تماس حاصل نمایید.
www.instagram.com/mehdadgar