اعسار چیست و انواع اعسار کدامند؟ 2
به قلم محمدرضا مه وکیل پایه یک دادگستری
اعسار چیست و معسر کیست:
بطور مسلم وقتی شخصی از لحاظ قانونی محکوم به پرداخت بدهی میشود،
از لحاظ قانونی موظف به پرداخت بدهی یا پرداخت هزینه ها می شود.
اعسار به چه معنی است:
اعسار در لغت به معنای عدم تمکن و عدم دارایی است.
اعسار برگرفته از عسر و به معنای سختی و نداشتن است.
اعسار دعوای مالی است.
و زمانی مطرح می گردد که افراد جهت پرداخت هزینه های دادرسی و یا مبلغی که در دادرسی بدان محکوم می گردند با مشکل مالی رو به رو می شوند.
و تمکن پرداخت نداشته باشند.
به فردی که تمکن مالی جهت پرداخت هزینه های مزبور را دارا نیست معسر گفته می شود.
انواع اعسار:
1_اعسار از هزینه دادرسی.
2_اعسار از پرداخت محکوم به.
اعسار از هزینه ی دادرسی:
اعسار از هزینه دادرسی به معنای عدم تمکن و عدم توانایی از پرداخت هزینه دادرسی می باشد.
مثال:http://www.law.com
فردی قصد اقامه دعوایی را بر دیگری دارد اما از پرداخت هزینه دادرسی که به دعوای مزبور تعلق می گیرد عاجز است.
در این مواقع اگر قانون گذار حمایتی از این قسم افراد نداشته باشد،
در این صورت حق افراد بی شماری به جهت عدم تمکن مالی و دارایی زائل می گردد.
ازاین رو قانون گذار چنین افرادی را معسر نامیده است.
و آن ها را از هزینه دادرسی معاف دانسته است.
در واقع اعسار نسبت به هزینه دادرسی راهی است که قانون آن را جهت حمایت از این افراد قرار داده است.
البته اعسار از هزینه دادرسی ممکن است به جهت عدم تمکن مالی خواهان به صورت مطلق باشد.
و گاهی نیز خواهان متمکن می باشد اما به مال خویش دسترسی ندارد.
که در اینصورت اعسار به صورت نسبی می باشد.
همچون زمانی که مال فرد معسر از هزینه دادرسی در رهن بانک است و امکان فروش وجود ندارد.
اعسار از پرداخت محکوم به:
آن چیزی که مورد حکم واقع شده است:
اعسار از پرداخت محکوم به،
به معنای عدم تمکن مالی جهت پرداخت مبلغی است که محکوم علیه در جریان رسیدگی به آن محکوم شده است.
مثال:
دعوایی بر علیه فردی اقامه می گردد و فرد مزبور در دعوا اقامه شده محکوم به پرداخت مالی به طرف دیگر می گردد.
همچون زمانی که زن جهت مطالبه مهریه دادخواست می دهد و مرد به آن محکوم می گردد.
در این زمان چنانچه مرد توانایی پرداخت نداشته باشد،
می تواند دادخواست اعسار از پرداخت محکوم به را به محکمه بدهد تا محکوم به آنچه بدان محکوم شده است برای وی تقسیط گردد.
آثار حکم قبول اعسار از هزینه ی دادرسی:
1_درخواست اعسار چنانچه مورد قبول قرار گیرد،
فرد معسر از پرداخت هزینه دادرسی معاف می گردد.
اما لازم به ذکر است که عدم پرداخت هزینه دادرسی برای خواهان،
امر موقتی است و چنانچه خواهان در دعوا پیروز گردد و محکوم به،
نصیب او گردد هزینه دادرسی از محکوم به وصول می گردد و در واقع حمایت ها از او برداشته می شود.
2_معسر از پرداخت هزینه دادرسی از حق داشتن وکیل معاضدتی و معافیت موقت از پرداخت حق الوکاله بهره مند می گردد.
3_معسر از هزینه دادرسی از پرداخت هزینه های نشر آگهی نیز معاف است.
4_معسر از هزینه دادرسی از پرداخت دستمزد کارشناس،
چنانچه در دعوای مطروحه نیاز به کارشناسی باشد معاف است.
5_اعسار از هزینه دادرسی تنها در مورد خود فرد خواهان صدق می نماید.
به عبارت دیگر چنانچه فرد معسر از هزینه دادرسی که دعوای او به جهت عدم تمکن مالی وی،
بدون پرداخت هزینه دادرسی مطرح شده است فوت نماید و ورثه وی دعوای مزبور را ادامه دهند،
ادعای اعسار مورث به ورثه او انتقال پیدا نمی کند.
یعنی دعوایی که به ورثه منتقل شده است بایستی در صورت تمکن ورثه،
همراه با پرداخت هزینه دادرسی باشد و ورثه با این بهانه که مورث آن ها معسر بوده است،
نمی توانند از پرداخت هزینه دادرسی شانه خالی نمایند.
آثار حکم قبول اعسار از پرداخت محکوم به:
چنانچه فردی در دعوا محکوم به پرداخت مالی به دیگری گردد که تمکن پرداخت آن را نداشته باشد،
می تواند به دادگاه درخواست اعسار بدهد.
در این مواقع در صورتی که دادگاه اعسار وی را قبول نماید متناسب با شرایط محکوم علیه بدهی او را تقسیط می نماید.
راه های اثبات اعسار:
جهت اثبات اعسار،https://www.mehdadgar.ir
چه اعسار از هزینه دادرسی و چه اعسار از پرداخت محکوم به با شهادت شهود این امر قابل اثبات می باشد.
البته در شهادت بابت اعسار لازم است که شهادت شهود به صورت کتبی نیز ضمیمه دادخواست اصلی به محکمه ارائه شود.
لازم به ذکر است که در سایر دعاوی که به شهادت شهود استناد می گردد،
نیازی به استشهادنامه کتبی وجود ندارد اما در دادخواست اعسار حتما باید استشهاد نامه کتبی ضمیمه دادخواست گردد.
در تعداد شهود بدین شکل است که در اعسار از هزینه دادرسی،
مدعی اعسار بایستی شهادت2شاهد را ضمیمه درخواست خود نماید.
و در اعسار از محکوم به ضمیمه نمودن4شاهد به درخواست ضروری است.
ماده ی7قانون نحوه ی اجرای محکومیت های مالی در خصوص نحوه ی اثبات اعسار بیان میدارد که:
در مواردی که وضعیت سابق مدیون دلالت بر ملائت وی داشته یا مدیون در عوض دین،
مالی دریافت کرده یا به هر نحو تحصیل مال کرده باشد اثبات اعسار برعهده اوست.
مگر این که ثابت کند آن مال تلف حقیقی یا حکمی شده است.
در این صورت و نیز در مواردی که مدیون در عوض دین،
مالی دریافت نکرده یا تحصیل نکرده باشد هر گاه خوانده دعوای اعسار نتواند ملائت فعلی یا سابق او را ثابت کند،
یا ملائت فعلی یا سابق او نزد قاضی محرز نباشد ادعای اعسار با سوگند مدیون مطابق تشریفات مقرر در قانون آیین دادرسی مدنی پذیرفته می شود.
چنانچه در خصوص موضوع اعسار چیست و انواع اعسار کدامند سوالی یا پرونده ای داشته اید می توانید با وکلای موسسه حقوقی محمدرضا مه دادگر در ساعات اداری تماس حاصل فرمایید.