انواع چک 2
به قلم محمدرضا مه وکیل پایه یک دادگستری
چک یکی از دستاوردهای بانکی است که تاریخچه پیدایش آن به دوران هخامنشیان بازمی‌گردد.
چک جایگزینی برای پول نقد است که افراد در معاملات خود از آن استفاده می‌کنند.
امروزه استفاده از چک بسیار گسترش یافته و قوانین جدیدی برای صدور و دریافت چک وضع شده است.
چک چیست؟
چک سندی تجاری است که در یک برگه مخصوص نوشته شده و به جای پول نقد،
مورد استفاده قرار می‌گیرد.
البته توجه داشته باشید که مطابق با میزان سرمایه‌ای که در حساب بانکی خود دارید،
چک صادر کنید.http://www.law.com
در غیر این صورت،
دچار مشکل در پرداخت مبالغ چک خواهید شد.
طبق قانون،
چک سندی است که فرد صادرکننده چک با استفاده از آن،
به محال علیه یعنی:
به معنای محلی که در آن پول قرار دارد،
مانند بانک دستور می‌دهد تا مبلغی که روی چک نوشته شده را به دارنده چک پرداخت کنند.
انواع چک:
چک انواع مختلفی دارد.
نکات حقوقی چک بسیار مهم است.
در قانون چک نکاتی حقوقی در خصوص انواع چک وجود دارد.
در امور حقوقی چک بسیار پر کاربرد می باشد.
چک یکی از موضوعات مهم در امور حقوقی می باشد.
چک بانکی چیست؟
چک بانکی انواع مختلفی دارد.
و معمولا به5دسته تقسیم می شود.
1_چک بانکی عادی.
2_چک های تایید شده.
3_چک های تضمین شده.
4_چک بین بانکی.
5_چک مسافرتی.
چک در وجه حامل چیست؟
ممکن است تاکنون عبارت چک در وجه حامل را شنیده باشید.
اگر چک بانکی در وجه حامل نوشته شده باشد،
هر فردی که چک را در دست داشته و در واقع حامل چک باشد،
می‌تواند به بانک مراجعه کرده و چک را نقد کند.
البته طبق قانون جدید که از تاریخ1399/10/20تصویب و به اجراء درآمده،
صدور چک در وجه حامل در دسته چک‌های جدید ممنوع اعلام شده است.
و چک حتما باید در وجه ذی‌نفع مشخصی صادر شود.
چک برگشتی چیست؟
گاهی اوقات ممکن است چک شما وصول نشده و یا به عبارتی،
چک به صورت بلامحل صادر شده باشد.
در صورتی که مبلغ کافی برای وصول چک در حساب شخص صادرکننده چک وجود نداشته باشد،
چک در بانک برگشت می‌خورد و در اصطلاح به آن چک برگشتی گفته می‌شود.
مراحل شکایت از چک برگشتی:
بعد از مراجعه به بانک و فهمیدن این که در حساب شخص صادرکننده چک،
وجه نقد به اندازه مبلغ چک وجود ندارد،
فرد دارنده چک می‌تواند با طی مراحلی اقدام به شکایت از فرد صادرکننده چک کند.
اقدام به برگشت زدن چک:
فرد بعد از این که متوجه خالی بودن حساب و یا کافی نبودن موجودی صاحب حساب شود،
در اولین اقدام برای شکایت،
باید چک را برگشت زده و سپس گواهی عدم پرداخت از بانک بگیرد.
دقت کنید در صورتی که چک بی‌محلی در دست داشته باشید،
تنها2ماه زمان دارید تا نسبت به برگشت زدن آن چک اقدام کنید.
در واقع برای برگشت زدن چک،
بانک باید غیرقابل پرداخت بودن چک را در سامانه یک پارچه بانک مرکزی ثبت کرده و بعد از دریافت کد رهگیری،
گواهینامه عدم پرداخت را درج کرده،
علت عدم پرداخت را صریحا قید کرده و آن را با امضاء و مهر به دارنده چک بدهد.
مورد دومی که باید حتما به آن توجه کنید این است که برگشت زدن چک به معنای شکایت نیست.
و شما نمی‌توانید تنها با برگشت زدن چک به پولتان برسید.
بعد از برگشت زدن چک،
تنها6ماه فرصت خواهید داشت تا به مراجع قانونی مراجعه کرده و شکایت خود را به ثبت برسانید؛
در غیر این صورت امیدی به دریافت پولتان نداشته باشید.
هزینه صدور اجرائیه برای وصول چک:
فردی که برای پیگیری چک به اداره ثبت مراجعه می‌کند،
در ابتدا لازم نیست هزینه‌ای پرداخت کند.
در این روند ابتدا اجرائیه چک صادر شده و به فرد بدهکار ابلاغ می‌شود.
فرد بعد از دریافت ابلاغیه،
به مدت10روز فرصت خواهد داشت تا مبلغ مندرج در چک را پرداخت و یا تکلیف آن را مشخص کند.
در صورتی که فرد در این10روز مبلغ چک را پرداخت کند،
هیچ مبلغی از طرفین دریافت نخواهد شد.
اما اگر فرد نتواند در این مدت مبلغ را پرداخت کند،
نسبت به رقم صدور اجرائیه5درصد کسر شده و به حساب خزانه واریز خواهد شد.
همچنین در صورت پرداخت نکردن وجه در مدت زمان تعیین شده10روزه،
عملیات اجرائی برای شناساندن اموال فرد بدهکار اجرائی شده و وجه آن از طریق این اموال شناسایی شده وصول خواهد شد.
صدور اجرائیه در زمان کوتاه:
یکی از مزایای مهم مراجعه به اداره ثبت این است که،
صدور اجرائیه در اداره ثبت در همان ابتدا و بدون دادگاه یا رسیدگی اولیه صورت می‌گیرد.
و مرحله رسیدگی مقدماتی در اداره ثبت وجود ندارد.
محدودیت های دارندگان چک برگشتی:
در قانون جدید چک،https://www.mehdadgar.ir
بعد از ثبت چک برگشتی در سامانه یک پارچه بانک مرکزی،
این سامانه به صورت آنلاین به تمام بانک‌ها و مؤسسات اعتباری اطلاع می‌دهد.
بعد از گذشت24ساعت،
تمام بانک‌ها تا زمان رفع سوء اثر چک برگشتی،
محدودیت‌های زیر را برای صاحب چک برگشتی در نظر خواهند گرفت:
1_فرد صاحب چک برگشتی تا مدت رفع سوء اثر چک برگشتی خود نمی‌تواند هیچ‌گونه حساب جدید بانکی باز کند،
همچنین حق صدور المثنی،
تمدید تاریخ اعتبار کارت و تسهیلات را نخواهد داشت.
2_هیچ‌گونه تسهیلات بانکی و یا ضمانت‌نامه ارزی و ریالی به فرد دارای چک برگشتی،
تا زمان رفع سوء اثر تعلق نخواهد گرفت.
3_وجوه موجود در تمام حساب‌ها و کارت‌های بانکی فرد صادرکننده چک،
به میزان کسری مبلغ چک و به میزان اعلامی از طرف بانک مرکزی مسدود خواهد شد.
4_فرد دارای چک برگشتی،
تا زمان رفع سوء اثر،
قادر به گشایش اعتبار اسنادی و ارزی یا ریالی نخواهد بود.
نکات مهم در زمان صدور چک:
برای این که در هنگام صدور چک مشکلی برای شما پیش نیاید،
بهتر است مواردی را همواره در نظر بگیرید.
اولین نکته برای صدور چک بانکی این است که متن چک را حتما خودتان و با قلم خود بنویسید.
و هیچ‌گاه نوشتن متن را به فرد دیگری واگذار نکنید،
حتی اگر آن فرد بسیار مورد اطمینان شما باشد.