صدور چک
ادامه مبحث صدور چک:
به نظر می رسد که در همه ی فروض مشمول جرم صدور چک بلامحل نباشد،
در این مبحث به صدور چک می پردازیم.
بلکه باید به صورت های زیر تفصیل قائل شد:
1_نفر اول چک را امضا نموده و به دارنده تحویل می دهد،
و دارنده چک اصلا نمی داند که چک دو امضایی است و لذا چک را به بانک ارائه می دهد،
و به دلیل فقدان و یا عدم کفایت موجودی،
گواهی عدم پرداخت صادر می شود.http://www.law.com
در این فرض نسبت به نفر اول،
جرم صدور چک بلامحل توسط وی محقق شده است.
2_نفر اول چک را امضا نموده و به جای این که خود امضا نفر دوم را اخذ کند و سپس چک را به دارنده بدهد،
چک را در اختیار دارنده قرار داده و به وی وکالت می دهد تا امضا نفر دوم را اخذ کند،
لذا دارنده چک می داند که چک دو امضایی است ولی عمدا چک را برای امضا نزد نفر دوم نمی برد،
و آن را مستقیم به بانک ارائه می دهد و به اصطلاح برگشت می زند.
در این فرض نسبت به نفر اول،
جرم صدور چک بلامحل محقق نیست،
چون دارنده به طور اساسی نباید چک را به بانک می برد،
و باید چک را برای امضا به نفر دوم ارائه می داد.
بنابراین چک مشروط به امضا نفر دوم بوده است و در مباحث آینده،
بیان خواهد شد که چک مشروط وصف کیفری ندارد.
علاوه بر این که رفتار دارنده که چک را به جای ارائه به نفر دوم به بانک ارائه داده است،
خیانت در امانت محسوب می شود.
3_دارنده می داند که چک دو امضایی است،
و چک را برای امضا به نفر دوم ارائه می دهد ولی نفر دوم به دلیل فقدان موجودی و یا هر دلیل دیگری،
از امضا چک امتناع می نماید و دارنده،
چک را به بانک ارائه می دهد و به اصطلاح چک را برگشت می زند.
در این فرض نیز جرم صدور چک بلامحل نسبت به نفر اول محقق نیست.
نسبت به نفر دوم نیز با توجه به این که چک مشروط به امضا نفر دوم بوده و چک مشروط،
فاقد وصف کیفری است لذا ارتکاب جرمی توسط وی متصور نیست.
لازم به ذکر است که اگر نفر دوم چک را امضا نماید،
شرط حاصل و لذا چک،
مشروط حساب نشده و دارای وصف کیفری می شود.
رفتار دارنده چک در این فرض نیز مصداق خیانت در امانت خواهد بود.
برای اطلاعات بیشتر می توانید از طریق سایت5 نکته در خصوص صدور چک بلامحل
مطالعه فرمایید.
نکته:
در چک هایی که با دو امضا صادر می شوند،
در صورت بلامحل بودن،
امضا کننده دوم چک،
شریک در جرم محسوب نمی شود بلکه هر کدام از آن ها مباشر مستقل محسوب می شوند.
چون هر کدام یک عمل صدور چک مستقل انجام داده اند و لذا مسئولیت تضامنی دارند،
و نیز هر کدام محکوم به صدور چک بلامحل به مبلغ مندرج در چک می شوند.
لذا مبلغ چک در هنگام محاسبه ی مجازات،
بین دو امضا کننده تقسیم نمی شوند.
اتهام هر دو امضا کننده،
در یک پرونده رسیدگی می شود و هر کدام با لحاظ مبلغ مندرج در چک محکوم می شوند.
البته اگر یکی ار متهمین به طور مثال از مقامات موضوع ماده 307 ق.آ.د.ک بود،
طبق قواعد آیین دادرسی کیفری عمل می شود،
و ممکن است به اتهام هر یک از متهمین در یک مرجع مستقل رسیدگی شود.
نکته:
در چک هایی که علاوه بر امضا،
مهر نیز تعریف شده و باید مهر و امضا صادر کننده توأمان روی آن درج شود،
چنانچه صادر کننده چک را امضا نموده ولی مهر روی چک نزده باشد،
آیا جرم صدور چک بلامحل محقق شده است و به طور اساسی چک صادر شده است یا خیر؟
1_اگر موجودی حساب کافی باشد و فقط به جهت تنظیم ناصحیح،
گواهی عدم پرداخت صادر شود،
جرم صدور چک بلامحل محقق نشده است.
تنظیم ناصحیح چک نیز به طور اساسی وصف کیفری ندارد.
لکن چنانچه ارکان جرم کلاهبرداری محرز باشد می توان آن را منطبق بر کلاهبرداری دانست.
2_اما اگر موجودی حساب کافی نباشد و گواهی عدم پرداخت یعنی تنظیم ناصحیح و فقدان یا عدم کفایت موجودی،
صادر شود جرم صدور چک بلامحل محقق شده است.
به قلم محمدرضا مه وکیل پایه یک دادگستری
چنانچه در خصوص موضوع صدور چک سؤالی یا پرونده ای داشته می توانید با شماره تماس 77723606, 77724264 ,09121597687 و یا ایمیل mehdadgar@gmail.com ارتباط حاصل فرمایید.