دستور عدم پرداخت بلاجهت
دستور عدم پرداخت بلاجهت:
دارنده ی چک می تواند علیه کسی که دستور عدم پرداخت بلاجهت داده شکایت کند،
و هرگاه خلاف ادعایی که موجب عدم پرداخت شده ثابت گردد،
دستور دهنده علاوه بر مجازات مقرر در ماده 7 این قانون،
به پرداخت کلیه خسارت وارده به دارنده چک محکوم خواهد شد.
نکته:
1_ذی نفع در این ماده کسی است که چک به نام او صادر،
یا ظهرنویسی شده یا چک به او واگذار گردیده باشد،
یا چک در وجه حامل به او واگذار گردیده،http://www.law.com
در موردی که دستور عدم پرداخت مطابق این ماده صادر می شود،
بانک مکلف است وجه چک را تا تعیین تکلیف آن در مرجع رسیدگی،
یا انصراف دستور دهنده در حساب مسدودی نگه داری نماید.
2_دستور دهنده مکلف است پس از اعلام به بانک،
شکایت خود را به مرجع قضایی تسلیم و حداکثر ظرف مدت یک هفته،
گواهی تقدیم شکایت خود را به بانک تسلیم نماید.
در غیر این صورت پس از انقضاء مدت مذکور بانک از محل موجودی،
به تقاضای دارنده چک وجه آن را پرداخت کند.
رکن مادی:
رفتار مرتکب در این جرم عبارت است از دستور عدم پرداخت به بانک،
بدون علل موجه قانونی.
از آن جا که چک پس از صدور ممکن است با،
تحصیل سوء از دست دارنده خارج شود،
قانون گذار برای جلوگیری از وصول چک توسط تحصیل کننده،
سوء این امکان را برای صادر کننده یا ذی نفع پیش بینی کرده است،
که چنان چه مدعی خارج شدن چک با تحصیل سوء از دست صادر کننده باشند،
با مراجعه به بانک دستور عدم پرداخت چک را به بانک داده،
و به مرجع قضایی مراجعه و طرح شکایت،
و حداکثر تا یک هفته پس از دستور عدم پرداخت،
گواهی طرح شکایت در مرجع قضایی را به بانک ارائه کنند.
2 نکته در خصوص صدور چک از حساب مسدود
اگر دستور دهنده به این وظایف عمل نماید،
چک تا رسیدگی به ادعای صادر کننده یا ذی نفع مبنی بر تحصیل سوء،
مسدود می ماند و وجه آن به دارنده پرداخت نمی گردد،
اما اگر دستور دهنده ظرف یک هفته به این تکلیف خود عمل نکند،
بانک دستور را کأن لم یکن تلقی و نسبت به رفع مسدودی از چک اقدام می نماید.
از طرفی قانون گذار برای جلوگیری از سوء استفاده از این امکان قانونی،
پیش بینی نموده که اگر مدعی تحصیل سوء نتواند ادعای خود را اثبات نماید،
دارنده حق دارد علیه دستور دهنده شکایت نماید و برای دستور عدم پرداخت،
ضمانت اجرای کیفری پیش بینی نموده است.
8 نکته در خصوص خط زدن تاریخ یا مبلغ چک
دستور دهنده عدم پرداخت،
دارنده چک بوده که چک از ید او خارج شده و به ادعای این که،
چک به صورت مجرمانه از ید وی خارج شده دستور عدم پرداخت می دهد.
ولی ممکن است دستور دهنده عدم پرداخت،
اصلا دارنده چک نبوده است.
به طور مثال:
چک در دست آقای الف بوده و آقای ب آن را به عنوان ضامن امضا می کند.
سپس چک از آقای الف به سرقت می رود ولی آقای الف،
دستور عدم پرداخت را نمی دهد،
بلکه آقای ب دستور عدم پرداخت را می دهد.
لذا ذی نفع که دستور عدم پرداخت را می دهد اعم از این است که،
از قبل دارنده بوده یا از قبل دارنده نبوده است.
همچنین ممکن است دستور دهنده به طور اساسی ذی نفع نباشد،
و بدون این که سمتی در چک داشته باشد،
دستور عدم پرداخت چک را صادر کند.
در همه ی فروض اعم از این که دستور دهنده از قبل دارنده بوده یا دارنده نبوده،
و یا به طور اساسی ذی نفع نباشد،
مسئولیت کیفری مقرر در ماده 14 متوجه دستور دهنده خواهد بود.
لذا اگر ذی نفع نتواند مفقودی یا تحصیل یا تحصیل مجرمانه را ثابت نماید،
یا اگر دستور دهنده به طور اساسی ذی نفع نباشد،
مسئولیت کیفری متوجه آنان خواهد بود.
به قلم محمدرضا مه وکیل پایه یک دادگستری
چنانچه در خصوص موضوع دستور عدم پرداخت بلاجهت سؤالی یا پرونده ای داشته می توانید با شماره تماس 09121597687 و77723606و 77724264 یا ایمیل mehdadgar@gmail.com ارتباط حاصل فرمایید.
همچنین خوشحال می شویم نظرتان را در خصوص مقاله فوق در بخش دیدگاه و ارایه نظرات به ما انتقال دهید.