دعاوی ملکی قسمت 8
افرازملک توسط دادگاه
مبنای حقوقی دادخواست
افراز به معنای تقسیم ملک مشاع بین شرکا است، در فرضی که بین شرکا توافق برای تقسیم نباشد. مرجع رسیدگی به افراز در وهله ی اول اداره ثبت اسناد و املاک است و در برخی موارد دادگاه های عمومی ، صالح به رسیدگی به تقاضای افزار هستند. اگر ملک دارای سابقه ثبتی باشد، دادگاه پس از ثبت دادخواست و تعیین وقت رسیدگی ، اخرین وضعیت ثبتی ملک و میزان سهم هر یک از مالکین مشاعی را از اداره ثبت استعلام می کند.
چنانچه در خصوص موضوع دعاوی ملکی سوالی دارید یا علاقه به مطالعه دارید می توانید به قسمت دعاوی ملکی قسمت 7مراجعه نمایید.
پس ازدریافت پاسخ استعلام و برگزاری جلسه ی رسیدگی ، دادگاه قرار ارجاع امر به کارشناس رسمی دادگشتری را صادر می کند. کارشناس رسمی دادگستری پس از بررسی ملک نسبت به قابل افراز بودن یا نبودن ملک و در صورت قابل افراز بودن در خصوص نحوه تقسیم و میزان حصه ی هر یک از مالکین نظریه خود را تقدیم می کند. اگر کارشناس مبنی بر غیر قابل افراز بودن ملک باشد ، دادگاه حکم به غیر قابل افراز بودن ملک می دهد.
اگر نظر کارشناس بر قابل افراز بودن ملک باشد و مالکین نسبت به نظریه ی کارشناس در خصوص نحوه ی افراز ملک، اعتراضی نداشته باشند، دادگاه بر مبنای سهامی که کارشناس برای هر یک از مالکین مشخص کرده است، حکم به افزار صادر می کند. در صورتی که مالکین نسبت به نحوه تقسیم کارشناس اعتراض داشته باشند، دادگاه به قید قرعه ، سهم هر یک از مالکین را مشخص می کند. نکته بسیار مهم این است که کارشناس رسمی درهنگام تهیه گزارش کارشناسی باید از نماینده و نقشه بردار اداره ی ثبت در انجام عملیات تقسیم و افراز استفاده کند تا در زمان اجرای حکم، تقسیم و افراز بین حکم صادر شده و اسناد و نقشه های ثبتی و صورت مجلس های احتمالی موجود ، تعارضی ایجاد نشود.

طرفین دعوی
شرکت مشاعی (متقاضی افراز) در خواست افراز را به طرفیت مالکین مشاعی به مرجع صالح تقدیم کند و زمانی که غایب یا محجوری شریک باشند، باید به طرفیت امین غایب یا قیم محجور ، طرح دعوی شود.
مرجع صالح برای رسیدگی
افراز ملک فی نفسه یک عمل اداری محسوب می شود و در حالت عادی افراز املاک مشاع که جریان ثبتی آن ها خاتمه یافته است، در صلاحیت اداره ی ثبت اسناد و املاک محل وقوع ملک است و در خواست افراز مستقیما به اداره ی ثبت داده می شود. به تقاضای افراز املاک مشاعی که جریان ثبتی آن ها خاتمه نیافته است و یا بین سرکا ، محجور یا غایب مفقود الاثر است ، دادگاه محل وقوع ملک ، رسیدگی می کند.
نحوه ی اجرای رای
حکم افراز ملک ، جنبه ی اعلامی دارد و خصوصیت این نوع از احکام آن است که نیاز به صدور اجراییه ندارد. متقاضی ، حکم صادر شده از دادگاه را به اداره ی ثبت محل تقدیم می کند. بعد از انجام مراحل قانونی و تودیع هزینه ی افراز و سایر حقوق متعلقه ی ثبتی و بهای دفترچه ی سند مالکیت ، پرونده برای متصدی دفتر املاک ، ارسال و او نیز حدود و مشخصات هرکدام از قطعه یا قطعات افرازی را در دفتر جاری املاک ثبت کرده و سپس سند مالکیت مشاعی اولیه را باطل و سند جدید را صادر و به امضای مسئول اداره ی ثبت رسانده و پرونده را برای تسلیم سند به متقاضی به بایگانی ارسال می دارد.https://rrk.ir/Laws/ShowLaw.aspx?Code=2555
برخی نکات کلیدی مرتبط با دعوی
1) در افراز املاک ، تعدد مالکین شرط است و حداقل باید دو نفر شریک مشاعی ملک باشند.
2) اگر تقسیم باعث شود تمام ملک یا سهم یک یا چند نفر از مالکین مشاع از مالیت بی افتد، افراز ممنوع است.اگرچه شرکا تراضی شوند.
(( در نهایت چنانچه در خصوص دعاوی ملکی سوال یا پرونده ای داشته ایدمی توانید با وکلای متخصص در موسسه حقوقی محمدرضا مه دادگر به شماره 77723606 و 77724264 تماس حاصل فرمایید.))