وکیل متخصص در امور شرکتهای تجاری
مسئولیتهای ناشی از اداره شرکت
مطابق قواعد عام مسئولیت مدنی هر کس بر اثر خطا به دیگری زیان وارد کند باید آن را جبران کند؛ اما مدیران و مدیر عامل شرکت از این قواعد مستثنا هستند.
قانونگذار در مورد آنان یک رژیم خاص مسئولیت مدنی مقرر کرده است که در مقایسه با رژیم عام مسئولیت مدنی منافع اشخاص زیان دیده را بهتر تأمین می کند. علاوه بر این، به سبب آنکه ممکن است توان مالی آنان برای جبران خسارت زیان دیدگان کافی نباشد، برای برحذر داشتن مدیران و مدیر عامل از انجام دادن اعمال خلاف حربه تیزتری پیش بینی کرده است تا آنان را از اداره بد شرکت منع کند و این حربه وضع مسئولیتهای کیفری است. مسئولیتهای مدنی و کیفری مدیران و مدیر عامل موضوع این مبحث است که در دو گفتار آنها را بررسی میکنیم.
مسئولیت مدیران و مدیر عامل شرکت
مانند مسئولیت مدنی عام، مسئولیتی مبتنی بر خطاست؛ بنابراین، برای آنکه مدیر یا مدیر عامل مسئول تلقی شوند باید هنگام انجام دادن وظایف خود مرتکب خطا شده باشند و این خطا موجب ضرر شده باشد؛ امری که در عمل تشخیص آن دشوار است طبق قواعد عام نیز اثبات خطای مدیر و اینکه بین خطای مزبور و ضرر وارد شده رابطه علیت وجود دارد با مدعی ضرر است. بگذریم، مسئولیتهای مدنی مدیران و مدیر عامل بر دو نوع است:
گفتار اول: مسئولیتهای مدنی مدیران و مدیر عامل
مسئولیت عادی و مسئولیت تضامنی رژیم تحقق این دو نوع مسئولیت در مواد ۱۴۲ و ۱۴۳ لایحه قانونی ۱۳۴۷ بیان شده است که ابتدا در مورد انواع مسئولیت مدنی و سپس در مورد تشریفات اقامه دعوی علیه مدیران و مدیر عامل، به سبب تخلفشان توضیح خواهیم داد.
مدیران و مدیر عامل با تخلف در انجام دادن وظایفشان ممکن است با دو نوع مسئولیت مواجه شوند: مسئولیت عادی و مسئولیت تضامنی.تفاوت شرکت های مسئولیت محدود وسهامی خاص چیست؟
ا. مسئولیت عادی به موجب ماده ۱۴۲ لایحه قانونی ۱۳۴۷: «مدیران و مدیر عامل شرکت در مقابل شرکت و اشخاص ثالث نسبت به تخلف از مقررات قانونی با اساسنامه شرکت و یا مصوبات مجمع عمومی برحسب مورد منفرداً يا مشتركاً مسئول می باشند و دادگاه حدود مسئولیت هر یک را برای جبران خسارت تعیین خواهد نمود؛ بنابراین، مدیران و مدیر عامل بر حسب مورد و بنا بر صلاحیتشان در موارد ذیل مسئول شناخته می شوند هرگاه از مقررات قانونی راجع به شرکتهای سهامی تخلف کرده باشند؛ مانند وقتی که آنان مقررات مربوط به طرز تشکیل و طرز کار هیأت مدیره را رعایت نکرده باشند و تصمیماتی اتخاذ کرده باشند که باطل بوده و بطلان آن به اشخاص یا شرکت زبان وارد کرده است یا وقتی که مقررات راجع به طرز تشکیل و دعوت مجامع عمومی را رعایت نکرده باشند یا مرتکب عملی شده باشند که قانونگذار آن را جرم تلقی کرده است مانند کلاهبرداری خیانت در امانت جعل و استفاده از مجعول و تقلب مالیاتی).
هرگاه مقررات اساسنامه را رعایت نکرده باشند؛ مانند زمانی که هیأت مدیره محدودیتهایی را که اساسنامه برای آنان مقرر کرده است رعایت نکرده باشد.https://qavanin.ir/Law/PrintText/260099