قواعد ناظر به جرایم متعدد
چنانکه در مبحث پیشین اشاره کردیم ، کیفیت مشدد ممکن است عام و یا خاص باشد .
درباره مفهوم و مصادیق کیفیت مشدد خاص شرح کافی دادیم.
در این گفتار به تفصیل اوصافی خواهیم پرداخت که در زمره جهات تشدید مجازات است ولی به جرم خاصی تعلق ندارد ، بلکه عموم جرایم را شامل می‌شود.
این اوصاف عبارتند از تعدد جرم و تکرار جرم که عنوان‌های هر یک از مباحث این گفتار خواهد بود.
الف __ تعدد جرم :
تعدد جرم بنا به تعریف عبارت است از ارتکاب جرایم متعدد بدون آنکه متهم برای اتهامات متعدد پیشین خود به محکومیت کیفری قطعی رسیده باشد ، خواه جرایم متعدد در فواصل کوتاهی ارتکاب یافته باشد، چندان که زمان برای تعقیب و محکومیت متهم کافی نبوده ،خواه متهم متواری بوده و یا جرایم او به دلایل گوناگون کشف نشده باشد .
تعدد جرم از جهات تشدید مجازات است .
زیرا عدالت و انصاف حکم می‌کند که مجازات کسی که یک بار مرتکب جرم شده و آن کس که چندین بار نظم اجتماعی را آشفته ساخته است یکسان نباشد.
از سوی دیگر ارتکاب جرایم متعدد گاه نشانه ناسازگاری و حالت خطرناک بزهکار است .
دفاع جامعه اقتضا می‌کند که نسبت به بزهکاران ناسازگار تصمیم دیگری جدا از مجازات اتخاذ گردد .
تعدد جرم صورت‌های گوناگون دارد.
گاه کسی که مرتکب افعال متعددی شده است که هر یک از آنها جرم واحدی به شمار می‌رود یعنی افعال مادی که هر یک وصف قانونی مستقلی دارد در این صورت با فرض تعدد واقعی روبرو هستیم .
ولی تعدد جرم فرض دیگری دارد با عنوان تعدد اعتباری و آن به این صورت است که کسی که فعل واحدی مرتکب شده ، لیکن فعل او دارای عناوین متعدد جرم است .
به عبارت دیگر فعل واحد مشمول چند توصیف مجرمانه است.
تعدد واقعی :
جرایم متعدد به شرطی که در فواصل ارتکاب آنها درباره هیچ یک حکم محکومیت قطعی صادر نشده باشد وصفی را پدید می‌آورند به نام تعدد واقعی .
تشخیص واقعیت افعال مادی متعدد همیشه آسان نیست .
