نکات کاربردی چک و سفته_ قسمت سوم به قلم وکیل دادگستری
کاربرد و نکات صدور چک و سفته:
اسناد تجاری رایج شامل چک و سفته هستند که به صورت روزمره یا برای معاملات، تضمین و غیره و رفع نیازهای خود از آنها استفاده می‌کنیم.
این اسناد با وجود سرعت، سهولت و امنیت در روابط تجاری بسیار پرکاربرد هستند.
در عین حال با توجه به حساسیتی که دارند باید نسبت به حقوق و قوانین مرتبط با آن اطلاع کافی داشته باشید.
نکات کاربردی در مورد دارنده چک
دارنده شخصی است که برای نخستین بار چک را به بانک ارائه می‌دهد برای اینکه مشخص شود چه کسی برای اولین بار آن را به بانک ارائه کرده است
بانک‌ها وظیفه دارند به محض مراجعه دارنده هویت کامل و دقیق او را با ذکر تاریخ در پشت چک در نمایند.
مثلاً یک نفر چکی را در وجه حامل صادر می‌کند سپس آن را به شخص دیگری می‌دهد و او هم چک را به نفر سوم انتقال می‌دهد
در سومین نفر برای دریافت پول به بانک برود بانک می‌بایست مشخصات کامل او را به عنوان دارنده با ذکر تاریخ در پشت چک به ثبت برساند.
چنانچه پس از ثبت نام این فرد در پشت چک متوجه شود که موجودی صادر کننده کمتر از مبلغ است
و آن را به شخص چهارمی انتقال دهد در این صورت نفر چهارم دیگر حق تعقیب کیفری صادر کننده چک را ندارد چنانچه اگر نفر سوم از صادر کننده شکایت کیفری کند
و پس از شکایت چک را به نفر چهارم انتقال دهد باز هم تعقیب کیفری متوقف می‌شود. معمولا در بازار چک دست به دست به چند نفر منتقل می‌شود
دارنده به بانک مراجعه کرده و برای دریافت پول مشخصاتش را در پشت آن یادداشت می‌کند اما به علت نبود نقدینگی چک برگشت می‌خورد.
نکته: برای تعقیب کیفری چک باید به دادسرای مراجعه کنیم که بانک مورد نظر در حوزه قضایی آن قرار گرفته است (بانک محال و علیه)
بنابراین آن را به نفر قبلی می‌دهد و اصل پولش را از او دریافت می‌کند انتقال دهنده چک با همان گواهی عدم پرداخت دادسرا کرده
و از صادر کننده شکایت کیفری می‌کند ولی با این مشکل مواجه خواهد شد که دادسرا شکایت او را نمی‌پذیرد زیرا پس از برگشت خوردن چک به او منتقل شده است بنابراین حق شکایت کیفری ندارد.
نکات کاربردی چک وسفته_قسمت سوم
نکات کاربردی چک وسفته_قسمت دوم
چندتوصیه مهم به دارندگان چک که می‌خواهند از راه کیفری صادر کننده را تعقیب کنند:
-برای تعقیب کیفری دارنده چک فرصت دارد تا ۶ ماه پس از تاریخ صدور آن برای دریافت پول به بانک مراجعه کند و اگر چک قابل پرداخت نبوده
دارنده فرصت دارد تا شش ماه پس از صدور گواهی عدم پرداخت از بانک برای شکایت به دادسرا مراجعه کند مثلاً اگر تاریخ صدور چک1382/02/20 باشد و دارنده در تاریخ 1382/05/20
به بانک رفته و گواهی عدم پرداخت دریافت نماید تا تاریخ 1382/11/20 فرصت دارد از صادر کننده شکایت کیفری کند در غیر این صورت شکایت او پذیرفته نخواهد شد.
مدارک لازم و هزینه‌هایی که برای شکایت باید پرداخت شوند عبارتند از :
مدارک مورد نیاز : کپی مصدق چک – کپی مصدق گواهی عدم پرداخت – تنظیم شکایت و ابطال تمبر- محاسبه هزینه شکایت کیفری چک‌های بی‌محل بر اساس مبلغ آنها صورت می‌گیرد
هزینه شکایت کیفری علیه صادر کننده چک بلامحل تا مبلغ یک میلیون ریال. هزار ریال و نسبت به مازاد آن تا ۱۰ میلیون ریال. ۳۰۰۰ ریال و مازاد بر ۱۰ میلیون ریال. ده هزار ریال میباشد.
تخلیه به جهت انتقال به غیر به قلم وکیل دادگستری ۱
مواردی که صادر کننده چک بلامحل قابل تعقیب جزایی و کیفری نمی‌باشد و فقط به صورت حقوقی از صادر کننده می‌تواند شکایت کرد:
-ظرف شش ماه پس از تاریخ صدور چک دارنده چک جهت وصول وجه آن به بانک مراجعه نکرده باشد .
-ظرف شش ماه پس از تاریخ صدور گواهی عدم پرداخت از جانب بانک دارنده چک درخواست تعقیب جزایی ننموده باشد.
-در صورتی که چک بلامحل پس از برگشت به شخص دیگری منتقل شده باشد که در این صورت شخص اخیر حق تعقیب جزایی ندارد مگر اینکه وارث دارنده چک باشد.
– در صورتی که صادر کننده چک فوت نماید.
_در صورتی که صادر کننده چک قبل از تاریخ شکایت دارنده آن. وجه آن را نقداً به دارنده چک پرداخت و لاشه چک را دریافت داشته باشد.
_در صورتی که پس از شکایت. شاکی ترتیب انتقال چک مورد شکایت را به دیگری بدهد نیز تعقیب جزایی متوقف می‌گردد.
-در صورت گذشت شاکی(دارنده چک بلا محل)
-هرگاه در متن چک وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی شده باشد.
-چنانچه در متن چک قید شده باشد که چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.
-هرگاه بدون قید در متن چک ثابت شود که وصول وجه آن منوط به تحقق شرطی بوده یا چک بابت تضمین انجام معامله یا تعهدی است.
-در صورتی که ثابت گردد چک بدون تاریخ صادر شده است.
نکته: اثبات این موضوع که چک بدون تاریخ صادر گردیده خصوصا از جانب صادر کنندگان حرفه‌ای چک‌های بلامحل کار دشواری نیست
زیرا اثبات وجود تفاوت جوهر یا خودکاری که با آنها چک بدون تاریخ نگاشته شده با جوهر یا خودکاری و سپردن آن به دارنده با آن تاریخ چک گذاشته شده به آسانی میسر است
چون این امر هم توسط کارشناس خط و هم از طریق اداره تشخیص هویت نیروی انتظامی قابل بررسی میباشد.
-در صورتی که ثابت گردد تاریخ واقع صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج در متن چک باشد یعنی روز نباشد مثلاً معامله‌ای در حال حاضر صورت می‌گیرد
ولی تاریخ چک برای چند روز و یا چند ماه آینده ذکر گردد اغلب چک‌های صادره از سوی از این قبیل است که به روز نمی‌باشد بنابراین جنبه کیفری ندارد.
نکته مهم: اصل این است که چک به روز میباشد و صادر کننده چک باید اثبات کند که چک به روز نمی‌باشد و چک مدت دار میباشد.
نکته: وجود چک در دست صادر کننده دلیل پرداخت وجه آن و انصراف شاکی از شکایت است مگر اینکه خلاف این امر ثابت گردد.
نمونه رای وحدت رویه:https://www.ekhtebar.ir/%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA-%D8%B1%D9%88%DB%8C%D9%87-%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87-%DB%B8%DB%B1%DB%B2-%D9%87%DB%8C%D8%A3%D8%AA-%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7/
چنانچه در خصوص موضوع سوال و یا پرونده ای داشته باشید میتوانید در ساعات اداری با وکلای موسسه حقوقی محمدرضا مه دادگستر تماس بگیرید.
09121597687
02177724264
02177723606