آیین تنظیم قراردادها به قلم وکیل قسمت 6
تضمینها در آیین تنظیم قراردادها
وقتی قراردادی منعقد میشود به ویژه اگر موضوع آن انجام کاری یا ساختن چیزی باشد برای متاهل له همیشه این تردید وجود دارد
که ممکن است متعهد به قول خود وفا نکند یا امکان دارد که در انجام تعهد تاخیر روا دارد.
همچنین این احتمال هم وجود دارد که پس از اجرای قرارداد مشخص شود که در اجرا نقصی موجود است
بدیهی است که در این موارد شرط جبران خسارت چاره ساز است اما این خسارت از کجا باید تامین و پرداخت شود ؟
توضیح اینکه اگر بنا باشد متعهد از وقوع تخلف از ناحیه متعهد به دادگاه مراجعه کند و با تقبل هزینه دادرسی و حق الوکاله و تحمل مشقت دعوای حقوقی عاقبت به اصل حق خود برسد
با توجه به طول مدت رسیدگی و کاهش ارزش پول نهایتاً چیزی دستگیرش نخواهد شد
از این رو باید تدابیری اندیشید که جبران خسارت حتی المقدور در مدتی کوتاه تحقق یابد و یا بار طرح دعوا و رفتن به دادگستری هم بر دوش متعهد متخلف تحمیل شود.
۱ – تضمین پیش پرداخت قرارداد
معمولا ضمن امضای قرارداد مبلغی به عنوان پیش پرداخت به متعهد یا فروشنده پرداخت میشود
طبعاً طبق قرارداد باید این مبلغ برای اجرای قرارداد هزینه شود حال اگر چنین نشد تکلیف چیست برای حل این مشکل این تضمین ممکن است
ضمانتنامه بانکی چک و یا سفته باشدمعتبرترین تضمین ضمانتنامه بانکی و متزلزلترین تضمین سفته است.
اولاً- ضمانتنامه بانکی چنان سندی است که به موجب آن بانک در مقابل ذینفع ضمانتنامه متعهد میشود و به محض و به صرف اعلام او مبلغ ضمانتنامه را به وی بپردازد .
ثانیاً- چک تضمینی را معمولا بدون تاریخ میگیرند این چک همیشه قابل مطالبه و وصول است
اما چون تاریخ ندارد فاقد جنبه کیفری میباشد بنابراین متعهد له میتواند در صورت تخلف متعهد چک تضمینی بدون تاریخ را مورخ کند
و با صدور اجراییه از طریق اجرای ثبت نسبت به وصول آن اقدام نماید در این حالت باز هم متعهد است که اگر اقدام به وصول را صحیح نمیداند
باید به دادگاه مراجعه و ابطال اجراییه را تقاضا کند به عبارت دیگر باز هم مشکلات طرح دعوی و متعهد بار خواهد شد.
ثالثاً- وقتی تضمین پیش پرداخت سفته باشد متعهد له ناچار است برای وصول آن اقدام به واخواست کردنش نموده
و سپس با طرح دعوی درصدد مطالبه وجهش برآید پس در این حالت بار طرح دعوی بر عهده متعهد له است و متعهد از مزایای خوانده دعوی استفاده میکند
نتیجه اینکه بهتر است برای تضمین پیش پرداخت از متعهد ضمانتنامه بانکی گرفته شود و در صورت عدم امکان اخذ ضمانتنامه بدوند چک و نهایتاً ثبت تضمین پیش پرداخت باشد .
آیین تنظیم قراردادها به قلم وکیل قسمت6
آیین تنظیم قراردادها به قلم وکیل قسمت 5
۲ تضمین حسن انجام کار در قرارداد
وقتی بنایی ساخته یا کارخانهای نصب میشود معلوم نیست که استحکام و کارایی آن تا چه اندازه است
پاسخ این سوال و رفع این تردید ممکن نیست مگر با گذشتن مدتی که ضمن آن اثر عوارض طبیعی و کارکرد ماشین آلات بر ساختمانها و دستگاهها آشکار شود
پس صاحبکار ناچار است تدبیری بیندیشد تا در صورت بروز اشکال متضرر نگردد اخذ تصمیم حسن انجام کار به همین منظور است.
این تضمین هم ممکن است به صورت ضمانتنامه بانکی چک سفته و یا وجه نقد باشد این تضمینها به این منظور اخذ میشود
که در صورت لزوم در دوره نگهداری و پس از تحویل موقت کار از آنها استفاده شود.
روش جاری در اخذ تضمین به صورت ضمانتنامه بانکی و چک و سفته به طور کلی همان است که در تضمین پیش پرداخت گفتیم
بنابراین نیازی به تکرار نیست اما در مورد تضمین حسن انجام کار به صورت نقدی میگوییم که در این حالت از هر یک از پرداختهایی که به متعهد انجام میگیرد
معینی کسرو نگهداری میشود و نزد متعهد له حبس و نگهداری میشود. این مبلغ پس از پایان دوره نگهداری به متعهد پرداخت خواهد گردید
بدیهی است چنانچه در دوره نگهداری موجبی برای انجام هزینههایی برای تعمیر و ترمیم و رفع عیب از کار پیش آید از این محل پرداخت خواهد شد.
تضمین قرارداد چیست؟
همان گونه که در مقدمه این نوشته نیز گفتیم، امضای یک توافق نامه باعث ایجاد تعهداتی برای طرفین آن میشود.
متعهدله به شخصی میگویند که تعهدات قید شده در قرارداد به نفع او است. متعهد نیز به شخصی گفته میشود
که باید تعهدات مقرر در قرارداد را انجام بدهد. تضمینهایی که در یک توافق نامه تعیین میشود، از متعهد گرفته و به متعهد له داده خواهد شد.
در اصطلاح به تضمینی که در یک توافق نامه تعیین میشود، ضمانت حسن اجرای تعهدات نیز میگویند.
تضمین قراردادی ، در واقع ضمانت حسن اجرای تعهداتی است که در آن قید میشود. شرایط تعیین و اخذ تضمین در یک قرارداد، به توافق میان طرفین آن بستگی دارد.
معمولاً، از متعهد در قالب اسنادی مانند چک، سفته ، سهام و ضمانت نامه بانکی تضمین گرفته میشود.
وجه التزام نیز یکی دیگر از تضمینهایی است که برای ضمانت حسن اجرای تعهدات، در توافق نامه پیش بینی میشود.
در اصطلاح حقوق مدنی به وجه التزام، خسارت قراردادی نیز میگویند زیرا مبلغ و شرایط دریافت آن به توافق میان طرفین قرارداد بستگی دارد.
به زبان سادهتر میتوان گفت که وجه التزام در واقع، مبلغی نقدی است که در قرارداد به عنوان جریمه و خسارت تعیین میشود.
هر یک از طرفین یک توافق نامه که به تعهدات خودش عمل نکرد، باید مبلغ وجه التزام را به عنوان جریمه پرداخت کند.
برای مثال، یکی از متداولترین شیوههای تعیین تضمین، صدور چک اجاره بها در انواع قرارداد استیجاری است.
حالتهای تقصیر پزشکی به قلم وکیل قسمت 5
ماهیت حقوقی تضمین قرارداد چگونه است؟
لازم به ذکر است که قانون گذار در ماده 230 قانون مدنی، وجه التزام را تعریف کرده است.
مطابق با این ماده، وجه التزام مبلغ مقطوعی است که در توافق نامههای میان اشخاص به عنوان خسارت تعیین میشود
تا در صورت عدم انجام تعهدات یا تاخیر در انجام آنها از سوی متعهد، به متعهد له پرداخت شود.
در خصوص ماهیت حقوقی تضامینی که در قالب اسناد تعهد آور بانکی از متعهد گرفته میشود،
در میان حقوق دانان اختلاف نظر وجود دارد که بررسی نظریات آنها از حوصله این مقاله خارج است.
به صورت کلی میتوان گفت که عامل دریافت تضمین قراردادی از متعهد، توافق نامهای است که میان او و متعهد له تنظیم میشود.
در خصوص ماهیت حقوقی وجه التزام میتوانیم بگوییم که یک خسارت مقطوع، علیه متعهدی است که از اجرای تعهدات خودش خودداری میکند.
متعهد له در صورتی میتواند تضامینی که از متعهد میگیرد را به اجرا بگذارد که ثابت کند او (متعهد) به تعهدات خود عمل نکرده است.
جایگاه اثبات تقصیر متعهد در انواع تضمین قراردادها
متعهد له در صورتی میتواند مبلغی که در قسمت تضمین قراردادها به عنوان وجه التزام تعیین شده است را از متعهد بگیرد که ثابت کند او به تعهدات قراردادی خودش عمل نکرده است.
برای دریافت وجه التزام از متعهد نیز اثبات تقصیر او ضروری است.
بنابراین، متعهد له در صورتی میتواند اسناد تعهد آوری که از متعهد گرفته است را به اجرا بگذارد که ثابت کند متعهد، به تعهدات خودش نمیکند.
اسناد تعهد آوری که به متعهد له داده میشوند، در حکم مال مورد امانت هستند. بنابراین، اگر او بدون اجازه قانونی در آنها دخل و تصرف کند، مرتکب جرم خیانت در امانت شده است.
اثبات تقصیر متعهد نیز یکی دیگر از مواردی است که برای به اجرا گذاشتن تضامین، باید در نظر گرفته شود.
در خصوص اثبات تقصیر، باید بگوییم که تقصیر به معنای کوتاهی و خطا است.
متعهد له در صورتی میتواند تضامینی که از متعهد گرفته است را به اجرا بگذارد که ثابت کند او در انجام تعهدات قراردادی خود تعلل و کوتاهی میکند.
اگر متعهد به دلایلی که خارج از اراده و کنترل او است، به تعهدات خود عمل نکرده باشد، متعهد له نمیتواند تضامینی که از او گرفته است را به اجرا بگذارد.
همچنین متعهدی که از اجرای تعهدات خودش خودداری کرده در صورتی باید مبلغی که در توافق نامه به عنوان وجه التزام تعیین شده است
را به متعهد له پرداخت کند که تقصیر و کوتاهی او در انجام تعهدات قراردادی خود، به اثبات برسد.
اثبات ورود ضرر و میزان ضرر در قراردادها
اثبات ورود ضرر و زیان به متعهد له که در نتیجه تقصیر متعهد باشد، یکی از اصلیترین و مهمترین ارکان در انواع تضمین قراردادها است.
متعهدی که از اجرای تعهدات خود، خودداری کرده است، باید مبلغی که در قرارداد به عنوان وجه التزام تعیین شده است را پرداخت کند.
به عبارت دیگر، میتوان گفت که متعهد له برای دریافت مبلغ وجه التزام از متعهد، دلیلی موجهی ندارد که میزان خسارات و ضرر و زیانی که به متعهد له وارد شده است را به اثبات برساند.
از سوی دیگر، متعهد له در صورتی میتواند اسنادی که برای تضمین حسن اجرای تعهدات از متعهد گرفته است را به اجرا بگذارد
که ورود ضرر و زیان به خود را ثابت کند. این ضرر و زیان باید در نتیجه عدم انجام تعهدات از سوی متعهد به متعهد له وارد شده باشد.
چگونگی دریافت تمام یا قسمتی از مبلغی که در اسناد تضمین نوشته شده است،
به توافق میان متعهد و متعهد له بستگی دارد. اگر در قرارداد این گونه قید شده باشد که؛ «ضبط مجموعه مبلغ تضمین به عنوان وجه التزام قراردادی بلامانع است»،
متعهد له که خسارت دیده تمام مبلغی که در اسناد تضمین قید شده است را میتواند از متعهد دریافت کند.
در صورتی که خسارت وارد شده به متعهد له بیشتر از مبلغی باشد که در اسناد تضمین نوشته شده است،
او میتواند برای دریافت ما بقی خسارت خود در مراجع قضایی، بر علیه متعهد اقامه دعوا کند.
اگر در مراجع قضایی ثابت شود که میزان خسارت وارد شده به متعهد بیشتر از مبلغ نوشته شده در اسناد تضمین است،
متعهد به پرداخت مابقی خسارات وارد شده به متعهد له نیز محکوم میشود.
منظور از دوره تضمین در قراردادها چیست؟
دوره تضمین در قراردادها، یک بازه زمانی مشخصی است که برای ضمانت حسن اجرای تعهدات تعیین میشود.
به عبارت دیگر میتوان گفت که متعهد مسئول جبران خسارتهایی است که در دوره تضمین به متعهد له وارد خواهد شد. معمولاً مدت دوره تضمین پس از پایان مدت قرارداد تعیین میشود.
چک تضمین در قراردادها میتواند برای دوره تضمین نیز صادر شود. لازم به ذکر است که طرفین قرارداد برای دوره تضمین نیز میتوانند وجه التزام تعیین کنند.
نمونه رای وحدت رویه:https://dotic.ir/news/8823
چنانچه در خصوص موضوع سوال و یا پرونده ای داشته باشید میتوانید در ساعات اداری با موسسه حقوقی مه دادگر وکیل پایه یک دادگستری تماس حاصل نمایید. همچنین با توجه به شرایط اقتصادی در بعضی پرونده ها حق الوکاله پایان کار دریافت میگردد.
09121587687
02177724264
02177723606