تاثیر جنون در مسئولیت کیفری به قلم وکیل
تاثیر جنون بر مسئولیت کیفری چیست؟ مسئولیت کیفری مجنون:
از ابتدا تا به امروز قوانین کیفری ایران در مقابله با موضوع جنون سیاست‌های مختلفی را دنبال کرده است.
قانون‌گذار بعد از انقلاب، با نیت تطابق قوانین کیفری با احکام شرع، در مقررات مرتبط با تاثیر جنون بر مسئولیت کیفری تغییراتی به وجود آورد.
از این قبیل که دسته‌بندی جنون به اختلال تام و نسبی عقل را از میان برداشت و به این طریق، جنون بدون در نظر گرفتن درجات آن، رافع مسئولیت کیفری دانسته شد.
تاثیر جنون در مسئولیت کیفری به قلم وکیل
قانون ایران درباره جنون به چه صورت است؟
مسئولیت کیفری مجنون: پیش از آنکه به تاثیر جنون بر مسئولیت کیفری بپردازیم بهتر است بدانید
که قانون مجازات اسلامی، از مجموعه قوانینی به وجود امده است. که به تبیین و تعریف جرائم پرداخته است. و چگونگی مقابله با این جرائم را تعیین می‌کند.
در قانون جدید مجازات اسلامی تفاوت‌هایی نسبت به قوانین گذشته مشاهده میشود که یکسری را می‌‌توان نوآوری محسوب کرد و پاره‌ای دیگر تغییر رویکرد به حساب می‌آید.
برای اولین مرتبه برای اشخاص حقوقی مجازات در نظر گرفته شد.ه است که این مجازات‌ها اعم از:
انحلال، ممنوعیت یک یا چند فعالیت شغلی، پیشگیری از صدور اسناد تجاری تا پنج سال، جریمه نقدی، مصادره اموال و انتشار حکم محکومیت است.
به صورت کلی باید بگوییم که قانون جدید مجازات اسلامی ترکیبی از حقوق اسلامی و حقوق موضوع روز دنیا میباشد.
و در این قانون دستاوردهای حقوق جزایی مدرن تا حدودی انعکاس یافته و جدید شدن قوانین از مشخصات بارز آن میباشد.
قانون از آن اشخاصی که سلامت عقلی ندارند، در حوزه‌های مختلف حمایت به خصوصی به عمل اورده است.
مثلا اینکه عدم عقل و سلامت عقلانی را از عوامل رافع مسئولیت کیفری دانسته است.
ولی در درجه اول هر مریض روانی مشمول این حمایت نمی‌شود. دوم اینکه در تمامی موارد مسئولیت کیفری از فرد رفع نمی‌گردد.
جنون به عنوان عامل رافع مسئولیت کیفری
تاثیر جنون بر مسئولیت کیفری اینگونه بیان میشود که همانطور که توضیح داده شد. چنانچه فردی ضمن ارتکاب جرم، مبتلا به جنون باشد،
به نحوی که اراده و اختیاری از خود نداشته باشد و ادراک و شعور وی عمل نکند، به لحاظ کیفری مسئول دانسته نمی‌شود. به فردی که گرفتار جنون باشد، مجنون می‌گویند.
مجنون فردی است که فاقد وصف عقل و قوه ادراک میباشد.
نکاتی درباره چک ضمانت به قلم وکیل پایه یک دادگستری
جنون به دو گروه دسته‌بندی میشود:
-
جنون دائمی: به جنونی می‌گویند که مستمر و مداوم باشد. بدین منظور که در هیچ هنگامی نمی‌توان گفت رفتار شخص از روی عقل و شعور است.
-
جنون ادواری: به جنونی می‌گویند که شخص گاهی در حالت جنون است و رفتار وی منشاء عقلانی نداشته و گاها در حالت افاقه (سلامت روان) میباشد؛
-
یعنی قادر است موضوعات گوناگون را درک کند و حتی تصمیم بگیرد. برای مثال بعضی اشخاص در روزهای خاصی از سال گرفتار جنون می‌شوند، جنون در این اشخاص دوره‌ای بوده و در مواقع خاصی جنون در وی پدیدار میشود.
جنون در هنگام ارتکاب جرم
در ماده 149 قانون مجازات اسلامی در باب تاثیر جنون بر مسئولیت کیفری تصریح شد.ه است که: «هرگاه مرتکب در زمان ارتکاب جرم دچار اختلال روانی بوده به نحوی که فاقد اراده یا قوه تمییز باشد مجنون محسوب می شود و مسوولیت کیفری ندارد.»
بنابراین احراز جنون مرتکب موجب رفع مسئولیت کیفری وی می‌گردد.
هر موقع بازپرس در روال تحقیقات خویش گمان برد که متهم ضمن ارتکاب جرم جنون داشته،
تحقیقات مورد نیاز را از نزدیکان و دیگر مطلعان انجام می‌دهد، نظریه پزشکی قانونی را ملاحظه می‌کند و با احراز جنون، قرار موقوفی تعقیب را صادر می‌کند.
چنانچه قاضی نیز، در روند رسیدگی احتمال دهد متهم ضمن انجام جرم دچار جنون بوده، با رعایت ترتیبات فوق، مبادرت به صدور قرار موقوفی تعقیب می‌نماید.
ولی چنانچه جرم منتسب به متهم از مواردی باشد که می‌بایست دیه پرداخت گردد،
چون دیه حق مجنی علیه (فرد صدمه دیده از جرم) میباشد و جنون یا سلامت عقل متهم بر ایجاد حق جهت فرد صدمه دیده بدون تاثیر است،
مجنی علیه حق دارد دیه را مطالبه کند.
شکایت کیفری از چک های صیادی به قلم وکیل
تاثیر جنون پیش از صدور رای قطعی
چنانچه جرم جزو جرائم مرتبط با حق الله یا حقوق عمومی باشد، پروسه دادرسی تا موقع بهبودی مجنون متوقف می‌گردد.
ولی در صورتی که جرم در رابطه با حق الناس و حقوق مردم جامعه همچون قصاص یا جرائمی اعم از قذف (نسبت دادن زنا یا لواط به دیگری) باشد.
روند دادرسی تا موقع افاقه و بهبودی متهم به تعویق می‌افتد، جز اینکه شرایط اثبات جرم به صورتی باشد که شخص مجنون یا فاقد سلامت روانی در حالت افاقه و سلامت عقل هم قادر نباشد.
از خویش رفع اتهام کند که در این شرایط رسیدگی صورت می‌گیرد. با این حال این کار به لحاظ انسانی پسندید.ه نمی‌باشد.
زیرا فرد مجنون اهمیت و موضوع دادرسی را درک نمی‌کند و قادر نیست در مقابل اتهامات وارد شد.ه از خویش دفاع نماید.
تاثیر جنون مرتکب بعد از صدور رای قطعی
در صورتی که متهم در موقع ارتکاب جرم و دادرسی عاقل بوده ولی بعد از صدور رای قطعی دچار جنون شود، در این شرایط:
-
چنانچه مجازات سالب حیات باشد، مانند قصاص، اعدام و… اجرا می‌گردد.
-
چنانچه مجازات سالب حیات نباشد مانند تبعید، حبس، قصاص عضو و … اجرا می‌گردد جز اینکه اجرای مجازات بهبودی مجنون را به تعویق اندازد.
نکاتی در خصوص قتل شبه عمد به قلم وکیل
منظور از جنون آنی چیست؟
اکثر اشخاصی که مرتکب قتل می‌شوند، ادعا می‌کنند که در موقع قتل گرفتار عصبانیت شدید و جنون آنی شده‌اند. در صورتی که عصبانیت شدید جنون به حساب نمی‌آید.
البا این ادعا با این نیت عنوان میشود که مسئولیت کیفری از عهده شخص ساقط گردد. ولی می‌بایست دقت کنید که اثبات جنون آنی بسیار مشکل و پیچیده میباشد.
زیرا ملاک قانون این است که شخص در موقع ارتکاب جرم اراده و قوه درک تمییز خود را از دست داده باشد. و محرز شدن این مسئله دشوار است.
ولی چنانچه فردی بتواند اثبات کند که حقیقتا در موقع ارتکاب جرم قوه درک و شعور نداشته است، مسئولیت کیفری از وی رفع می‌گردد.
مسئول تشخیص جنون
در کشور ما قانون‌گذار با تصویب قانون مجازات اسلامی در تاریخ 1/2/92 در فصل دوم از بخش چهارم به مبحث موانع مسئولیت کیفری پرداخته است.
موانعی که شامل دلایل منطقی و علت‌های رافع مسئولیت کیفری میباشد.
در ماده 149 قانون مجازات اسلامی جدید به صراحت آمده است که:
«هرگاه مرتکب در زمان ار تکاب جرم دچار اختلال روانی بوده به نحوی که فاقد اراده یا قوه تمیز باشد. مجنون محسوب میشود و مسئولیت کیفری ندارد».
چنانچه فردی با شرایط جنون جرم انجام دهد از دید قاضی رسیدگی کننده چه رفتاری با این فرد می‌کند؟
تصمیمی اتخاذ میشود که از طرفی حقوق فرد بزه‌دیده و در بعضی مواقع مجنی‌علیه رعایت گردد.
و از طرفی عدالت و منطق حقوقی به جهت صیانت از حقوق بزه‌کار مجنون از میان نرود. جنون در بعضی از مواقع موجب می‌گردد موانع تعقیب دعوا ایجاد شود.
جمع بندی
مسئولیت کیفری به این معنی است که کسی را به علت ارتکاب رفتاری که قانون‌گذار آن را جرم دانسته است و آثار و عواقب ناخوشایندی دارد، در مقابل مقامات قضایی مجبور به جوابگویی بدانیم.
به این منظور که اجرای یک جرم برای شخص مسئولیت به وجود می‌آورد. هر زمان متهم در هنگام انجام جرم گرفتار جنون باشد به طوری که هیچ اراده و اختیاری از خود نداشته باشد مجنون محسوب شده و فاقد مسئولیت کیفری خواهد بود.
نمونه رای وحدت رویه:https://dotic.ir/news/8726
چنانچه در خصوص موضوع سوال و یا پرونده‌ای داشته باشید می‌توانید در ساعات اداری با موسسه حقوقی محمدرضا مهردادگر وکیل پایه یک دادگستری تماس حاصل نمایید همچنین با توجه به شرایط اقتصادی در بعضی از پرونده‌ها حق الوکاله پایان کار دریافت می‌گردد.
09121597687
02177724264
02177723606