در صورت گم شدن چک چه باید کرد؟قسمت 1
چک و دسته چک به عنوان اسناد مالی بسیار حائز اهمیت هستند. یکی از بزرگترین مشکلاتی که چک گم شده برای شما ایجاد می کند، این است که احتمال دسترسی آن به افراد غیر مجاز در بازار وجود دارد. اگر چک شما سرقت شود، سارق ممکن است با پشت نویسی چک آن را به شخص دیگری انتقال دهد.
حتی اگر شما چک خود را گم کنید و به بانک اعلام مفقودی کرده و حساب خود را مسدود نموده باشید، این موضوع از کلاهبرداری با چک جلوگیری نمی کند. شخصی که می خواهد چک را از سارق قبول کند و معامله‌ای انجام دهد، چگونه می تواند بفهمد که این چک سرقتی است؟ در این حالت، شما با ثبت مشخصات چک سرقتی خود در سامانه ملی ساد ۲۴ اطلاعات آن را در اختیار تمامی افراد قرار می دهید و اعلام می کنید که چک شما گم شده است.
از طرف دیگر، هر شخصی که قصد دارد با چک معامله انجام دهد، با استعلام چک سرقتی از برنامه ساد ۲۴ می تواند از سرقتی نبودن چک مطمئن شود.
مشکل دیگری که چک سرقتی برای شما ایجاد می کند، مسائل حقوقی مربوط به آن است. اگر چک شما به سرقت رود و یا گم شود و شما اعلام سرقتی نکنید، در هر کلاهبرداری با چک که انجام شود، شما نیز در آن جرم شریک هستید. بنابراین ثبت چک خود در سامانه ملی ساد ۲۴، سریع ترین اقدامی است که می توانید برای جلوگیری از سوءاستفاده از چک گم شده خود انجام دهید.
بعد از گم شدن یا دزدیده شدن دسته چک، شما باید مراحل اعلام مفقودی را انجام دهید تا از وصول چک جلوگیری کنید:
-
ثبت دسته چک سرقتی یا مفقودی در سامانه ساد۲۴.
-
مراجعه حضوری به بانک صادرکننده دسته چک و پر کردن فرم دستور عدم پرداخت. (این درخواست فقط تا یک هفته اعتبار دارد)
-
مراجعه به مراجع قضایی و تقاضای رسیدگی به مفقودی دسته چک و در نهایت صدور گواهی مفقودی دسته چک.
برای تمدید مهلت دستور عدم پرداخت، باید به بانک مراجعه کرده و گواهی مفقودی چک را تحویل دهید.
سامانه صیاد و ساد دو سامانه مهم جهت صدور، ثبت، استعلام و سایر عملیات های مربوط به چک است که در ادامه به تفصیل به معرفی هرکدام می پردازیم:
سامانه صیاد
بانک مرکزی با هدف کنترل معاملات چک و کاهش حجم پرونده های چک برگشتی و آمار زندانیان چک، سامانه ای را با نام سامانه صدور یکپارچه دسته چک به اختصار “سامانه صیاد” راه اندازی نمود. این سامانه با ملزم کردن بانک ها برای صدور دسته چک از طریق این سامانه و الزامی کردن ثبت چک و سایر عملیات مربوط به آن در سامانه مذکور، نظارت خود را بر روند صدور دسته چک و معاملات مربوط به چک افزایش داده و در نتیجه آمار مربوط به چک های برگشتی را کاهش می دهد.
سامانه صیاد سامانه‌ای یکپارچه است که به منظور جلوگیری از صدور چک های بی محل و فاقد اعتبار، اصلاح روند صدور چک و نظم بخشی به روند عملیات صدور چک راه‌اندازی شده است. برای این که چک های جدید دارای اعتبار باشند، حتماً باید در سامانه ثبت شوند و در غیر این صورت، اعتبار سند تجاری را نخواهند داشت. چک های جدید صیادی همگی یک رنگ و به رنگ بنفش هستند و دارای یک شماره 16 رقمی می باشند.نکاتی در خصوص گم شدن چک صیادی به قلم وکیل
ممکن است سوال شود که آیا فردی که دارنده چک قدیمی است می‌تواند مبلغ مندرج در آن را وصول کند یا خیر؟ پاسخ این است که بله، زیرا سیستم ثبتی مربوط به چک های جدید صیادی وجود دارد و اگر فردی چک قدیمی را در اختیار داشته باشد، می‌تواند به عنوان دارنده، نسبت به وصول آن اقدام نماید. با این حال، از ابتدای مهرماه 1402، دارندگان چک های قدیمی تنها می توانند برای وصول وجه چک به بانکی که چک از آنجا صادر شده مراجعه کرده و وجه چک را دریافت نمایند.
ویژگی های سامانه صیاد عبارتند از:
-
کاهش تنش اعتباری و افزایش قدرت نظارت بر فرایند صدور چک ها
-
امکان رصد جریان چک ها در بخش اعتبار پرداختی
-
حذف نقش شعب بانکی در صدور دسته چک
-
متحد الشکل بودن دسته چک صیاد، به این معنا که شعب بانکی دیگر مرجع صدور دسته چک نیستند و فرد درخواست کننده دسته چک از طریق سامانه بانک مرکزی اعتبار سنجی شده و دسته چک برایش صادر می شود.
نکته: براساس ماده 6 قانون صدور چک، بانک ها مکلفند برای ارائه دسته چک به مشتریان خود، صرفاً از طریق سامانه صدور یکپارچه چک (صیاد) نزد بانک مرکزی اقدام نمایند.
سامانه ساد
سامانه ساد، یک سامانه 24 ساعته برای ثبت چک های مفقودی و سرقتی، و همچنین استعلام وضعیت چک می باشد. این سامانه از هر گونه سوء استفاده از چک های مفقودی جلوگیری می کند. از زمان ثبت چک در این سامانه، چک گم شده دیگر قابلیت معامله ندارد و مشکلی برای صاحب چک ایجاد نمی شود. به این معنا که صاحب چک از مسئولیت حقوقی در مقابل چک معاف می شود. سامانه ساد با هدف پیشگیری از جعل و کلاهبرداری چک های سرقتی یا مفقودی راه اندازی شده است و تحت نظارت معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه قرار دارد.
مزایای سامانه ساد عبارتند از:
– اعلام مفقودی چک
– پیشگیری از کلاهبرداری
– جلوگیری از نقل و انتقال چک های مفقودی
– صرف زمان کمتر و کاهش مراجعه حضوری به بانک ها
– فعالیت 24 ساعته
– کاهش پرونده های چک در محاکم و صرفه جویی در هزینه هاhttps://qavanin.ir/Law/TreeText/?IDS=2203062717542127669
مراحل ثبت سرقت و مفقودی چک های صیادی در سامانه ساد
مراحل ثبت سرقت و مفقودی چک های صیادی در سامانه ساد به شرح ذیل می باشد:
-
پس از ورود به سامانه، از بخش “اعلام سرقت چک” برای ثبت چک مفقودی خود اقدام کنید.
-
در صفحه اعلام سرقت چک، مشخصات مورد نیاز را تکمیل کرده و بعد از انتخاب گزینه “حریم خصوصی و شرایط و قوانین” و کلیک بر روی مرحله بعدی، منتظر دریافت کد پیامک شده از طریق سامانه کشوری ساد ۲۴ باشید.
-
با وارد کردن رمز عبور ارسال شده از طریق سامانه ساد ۲۴ به شماره موبایل وارد شده در مرحله قبلی، وارد پنل کاربری خود شوید. در این پنل، درج اطلاعات خواسته شده الزامی است. اطلاعاتی از قبیل نوع، نحوه مفقود شدن، شماره شبا و شماره سریال چک که الزامی است.
-
با کلیک بر روی “ثبت چک” به صفحه مربوط به اطلاعات پرداخت هزینه رفته و نسبت به پرداخت مبلغ اقدام کنید.
-
پس از پرداخت هزینه ثبت چک، یک صفحه برای شما باز می شود که در آن تمامی مشخصات ثبت شده توسط شما نمایش داده می‌شود. این مرحله نشان می دهد که تمامی اطلاعات شما با موفقیت در سامانه ثبت شده و روند رسیدگی به درخواست شما در حال انجام است.
مدارک لازم برای گرفتن دسته چک المثنی
