رسبدگی به دعوای ممانعت ازحق چگونه است ؟
بر اساس ماده ۱۲ قانون آیین دادرسی مدنی دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول اعم از دعاوی مالکیت، مزاحمت، ممانعت ازحق، تصرف عدوانی و سایر حقوق راجع به آن در دادگاهی اقامه می شود که مال غیرمنقول در حوزه آن واقع است، اگرچه خوانده در آن حوزه مقیم نباشد. همچنین در صورت اقامه‌ی دعوا دادگاه، در صورتی رأی به نفع خواهان می دهد که به طور مقتضی احراز کند خوانده، ملک متصرفی خواهان را عدواناً ممانعت از حق نموده است، چنانچه قبل از صدور رأی، خواهان تقاضای صدور دستور موقت نماید و دادگاه دلایل وی را موجه تشخیص دهد، دستور جلوگیری از ادامه‌ی ممانعت از حق را در ملک مورد دعوا صادر خواهد کرد.
این دستور با صدور رأی به رد دعوا مرتفع می شود مگر اینکه مرجع تجدیدنظر دستور مجددی در این خصوص صادر نماید. در صورتی که رأی صادره مبنی بر رفع تصرف عدوانی یا مزاحمت یا ممانعت از حق باشد، بلافاصله به دستور مرجع صادرکننده، توسط دادگاه یا ضابطین دادگستری اجرا خواهد شد و درخواست تجدیدنظر مانع اجرا نمی باشد. در صورت نقض رأی در مرحله تجدیدنظر، اقدامات اجرایی به دستور دادگاه اجراکننده حکم به حالت قبل از اجرا اعاده می شود.
مجازات جرم ممانعت از حق:
همانطور که پیشتر گفته شده است زمانی که نسبت به حقوق قانونی شما در ملک دیگری مانعی از سوی کسی ایجاد شده باشد شما این حق را خواهید داشت که به طرح شکایت کیفری ممانعت از حق بپردازید. این عمل به موجب ماده 690 قانون مجازات اسلامی جرم و دارای مجازات 15 روز تا 6 ماه حبس و رفع ممانعت از حق و اعاده وضع به حالت سابق خواهد بود.
حبس مندرج در این ماده درجه شش است و صدور حکم نسبت به این جرم برای شخص محکوم سابقه کیفری نخواهد داشت. در صورت وجود جهات مخففه و شرایط تعلیق، مجازات این جرم قابل تبدیل به جزای نقدی و همینطور قابل تعلیق هم خواهد بود. این جرم قابل گذشت است یعنی تعقیب و اجرای مجازات آن با گذشت شاکی موقوف می شود
شکایت کیفری ممانعت از حق:
ارکان جرم ممانعت از حق
دقت داشته باشید که برای اینکه جرم کیفری ممانعت از حق تحقق یابد بایستی شرایطی وجود داشته باشد که در صورت فقدان هر یک از این شرایط، ممکن است برای متشاکی قرار منع تعقیب صادر گردد.
1- باید اثبات شود که شاکی سابقا بر موضوع اختلاف تصرف داشته است یا اینکه سابقه‌ی انتفاع او مشخص باشد. به عنوان مثال فرد با استشهادیه ثابت نماید که در تمام 10 سال گذشته برای رسیدن به مزرعه‌ی خود در ملک متشاکی دارای حق ارتفاق بوده است.
2- موضوع حق بایستی در ملک دیگری باشد و شاکی بایستی وجود ملک دیگری و وقوع حق ارتفاق یا انتفاع در همان ملک را اثبات نماید.
3- شاکی برای منتفع شدن از حق انتفاع یا برای استفاده از حق ارتفاق خود با مانع مواجه شده است. وجود مانع را می توان با اثبات احداث دیوار در ورودی ملک، تغییر قفل در یا موضوعات مشابه از طریق تامین دلیل و همینطور سایر ادله اثبات دعوا مثل شاهد یا اقرار ثابت کرد.
4- مانع مذکور به صورت عدوانی و با استفاده از زور و بدون اطلاع و در نظر گرفتن نظر شاکی ایجاد گردیده است و شاکی نیز توانایی و امکانات رفع آن را ندارد.
5- آخرین شرط از مجموعه ارکان جرم ممانعت از حق را بایستی وجود سوء نیت در نزد متشاکی دانست. یعنی متشاکی با قصد ایجاد ممانعت اقدام به ایجاد مانع به منظور جلوگیری از دسترسی شما نموده است.
ارکان جرم ممانعت از حق:
ممانعت از حق در ملک مشاع
درصورتی که شخصی که خود مالک مشاعی ملکی است دارای حق انتفاع یا ارتفاق در همان ملک باشد و شریک او مانع استفاده او از حقش گردد به موجب ماده 167 قانون آیین دادرسی می تواند نسبت به دعوای حقوقی ممانعت از حق اقدام کند اما در خصوص جنبه کیفری موضوع بین حقوقدانان و در رویه اختلاف نظر وجود دارد.
درانتها هرگونه سوالی دربحث موضوع ممانعت ازحق دارید میتوانید با وکلای ما درموسسه حقوقی محمدرضا مه دادگرتماس حاصل نمایید.
www.instagram.com/mehdadgarرسیدگی